Node.js, JavaScript tabanlı bir çalışma ortamıdır ve web uygulamalarının geliştirilmesinde son derece etkili bir araçtır. Web uygulamalarının geleneksel olarak sunucu tarafında kullanılan dillerle geliştirilmesine rağmen, Node.js sayesinde JavaScript artık sunucu tarafında da kullanılabilmektedir. Bu, geliştiricilere aynı dilde hem istemci tarafı hem de sunucu tarafı kodlarını yazma ve paylaşma imkanı sunar. Bunun yanı sıra Node.js, olay tabanlı ve hafif yapısıyla yüksek performanslı uygulamaların geliştirilmesine olanak tanır. Ayrıca, geniş bir modül ve paket ekosistemiyle birlikte gelir ve bu da geliştirme sürecini hızlandırır. Node.js, web uygulamaları için idealdir çünkü geliştiricilere hızlı, ölçeklenebilir, verimli ve etkileyici kullanıcı deneyimleri sunma imkanı sağlar.
Node.js nedir?
Node.js, açık kaynaklı ve çapraz platformlu bir JavaScript çalışma ortamıdır. Node.js, Google Chrome’un çekirdeği olan V8 JavaScript motorunu tarayıcının dışında çalıştırır. Bu, Node.js’in çok performanslı olmasını sağlar.
Bir Node.js uygulaması tek bir işlemde çalışır ve her istek için yeni bir iş parçacığı oluşturmaz. Node.js, standart kütüphanesinde JavaScript kodunun engellenmesini önleyen bir dizi asenkron I/O ilkel sunar ve genellikle Node.js’teki kütüphaneler engelleme yapmayan paradigmalara göre yazılır, böylece engelleme davranışı normdan ziyade istisna olur.
Node.js, ağdan okuma, veritabanına veya dosya sistemine erişme gibi bir I/O işlemi gerçekleştirdiğinde, iş parçacığını engelleyip CPU döngülerini boşa harcamak yerine, Node.js yanıt geldiğinde işlemleri sürdürür.
Bu, Node.js’in tek bir sunucuyla binlerce eşzamanlı bağlantıyı iş parçacığı eşzamanlılığını yönetmenin yükünü getirmeden ele almasını sağlar. Bu da hata kaynağı olabilecek önemli bir kaynaktır.
Node.js’in benzersiz bir avantajı vardır, çünkü tarayıcı için JavaScript yazan milyonlarca ön uç geliştiricisi artık tamamen farklı bir dil öğrenmeye gerek kalmadan hem sunucu tarafı kodunu hem de istemci tarafı kodunu yazabilir.
Node.js’te yeni ECMAScript standartları sorunsuz bir şekilde kullanılabilir, çünkü tüm kullanıcılarınızın tarayıcılarını güncellemesini beklemenize gerek yoktur – hangi ECMAScript sürümünü kullanacağınıza Node.js sürümünü değiştirerek karar verebilirsiniz ve ayrıca Node.js’i bayraklarla çalıştırarak belirli deneysel özellikleri de etkinleştirebilirsiniz.
Node.js’in gelişim tarihi çok net bir şey gösteriyor: internet ile doğrudan bağlantılı. JavaScript’i temel alan Node.js ile uygulamalar geliştirerek çok kısa sürede görünür sonuçlar elde edebilirsiniz. Platformun kendisi çok hafif ve neredeyse her sisteme kurulabilir.
Bir betik dili için yaygın olan bir şey olarak, Node.js uygulamaları da ağır bir geliştirme sürecini atlar, böylece sonuçları doğrudan kontrol edebilirsiniz. Hızlı başlangıç uygulamasının yanı sıra, web uygulamalarının geliştirilmesi sırasında değişen gereksinimlere de çok esnek bir şekilde tepki verebilirsiniz. JavaScript’in çekirdeği ECMAScript tarafından standartlaştırıldığı için, dil daha kapsamlı uygulamaların da gerçekleştirilebileceği güvenilir bir temsil eder. Mevcut dil özellikleri hem çevrimiçi hem de referans kitaplarında geniş bir şekilde belgelenmiştir. Ayrıca, pek çok geliştirici JavaScript’te yetkin ve bu dil kullanarak daha büyük uygulamalar gerçekleştirebilir. Node.js, Google Chrome ile aynı JavaScript motorunu – V8 motorunu – kullandığı için, tüm dil özellikleri burada da mevcuttur ve JavaScript’te yetkin geliştiriciler yeni platforma nispeten hızlı bir şekilde aşina olabilirler.
JavaScript’in uzun gelişim tarihi, yüksek performanslı bir dizi motor üretti. Bu gelişmenin nedenlerinden biri, çeşitli tarayıcı üreticilerinin her zaman kendi JavaScript motoru uygulamalarını geliştirmeleri ve böylece tarayıcıda JavaScript çalıştırma konusunda piyasada sağlıklı bir rekabet olmasıydı. Bu rekabet, bir yandan JavaScript’in artık çok hızlı yorumlanması ve diğer yandan üreticilerin belirli standartlar üzerinde anlaşması gerçeğine yol açtı. Sunucu tarafında JavaScript için bir platform olarak Node.js, gelişiminin başından itibaren açık kaynaklı bir proje olarak tasarlandı. Bu nedenle, platformun çekirdeği etrafında hızla aktif bir topluluk gelişti ve esas olarak Node.js’in pratikte kullanımıyla ilgileniyor, ancak aynı zamanda platformun daha da geliştirilmesi ve istikrar kazanmasıyla da ilgileniyor. Node.js ile ilgili kaynaklar, başlamanıza yardımcı olacak eğitimlerden kalite güvencesi, hata ayıklama veya ölçeklendirme gibi ileri düzey konulara kadar uzanmaktadır. Node.js gibi açık kaynaklı bir projenin en büyük avantajı, bilginin size ücretsiz olarak sunulması ve soruların ve sorunların çok çeşitli iletişim kanalları veya topluluk kendisi aracılığıyla oldukça hızlı ve yetkin bir şekilde çözülebilmesidir.
Node.js’in Kullanım Alanları
Basit bir komut satırı aracından çok sayıda düğümde çalışan web uygulamaları için bir uygulama sunucusuna kadar, Node.js her yerde kullanılabilir. Bir teknolojinin kullanımı, çözülecek soruna, kişisel tercihlere ve geliştiricilerin bilgi seviyesine bağlıdır. Bu nedenle, sadece Node.js’in temel özelliklerini bilmekle kalmamalı, aynı zamanda platformla çalışma konusunda da bir hisse sahip olmalısınız. İkinci noktayı, mevcut bir Node.js projesine katılma fırsatınız varsa veya en iyi durumda uyguladığınız daha küçük projelerle deneyim kazanarak yerine getirebilirsiniz.
Saf JavaScript
Node.js ile çalışırken, yeni bir dil lehçesi öğrenmenize gerek yoktur, çünkü JavaScript dil çekirdeğine geri dönebilirsiniz. Sistem kaynaklarına erişmek için standartlaştırılmış ve iyi belgelenmiş arayüzler mevcuttur. Ancak JavaScript’e alternatif olarak, Node.js uygulamanızı TypeScript’te yazabilir, kaynak kodunu JavaScript’e çevirebilir ve Node.js ile çalıştırabilirsiniz. Bu konu hakkında daha fazla bilgiyi 13. Bölüm’de bulabilirsiniz.
Optimize edilmiş motor
Node.js, Google’ın V8 JavaScript motoruna dayanmaktadır. Burada, özellikle motorun sürekli geliştirilmesinden yararlanırsınız, burada en son dil özellikleri çok kısa bir süre sonra desteklenir.
