Web siteleri tıpkı insanlar gibi sağlıklı veya sağlıksız olabilirler. Eğer bir web sitesi sağlıksız çalışıyorsa teknik bakımdan bazı düzenlemeler yapılması, avam diliyle hastalığın tedavi edilmesi gerekir. Peki bir web sitesinin sağlıklı çalışmasını sağlamak için neler yapmak gerekir? Web sitelerinin sağlık durumlarının SEO’ya etkileri nelerdir?
Web siteleri teknik bakımdan sorunsuz çalışmalıdır. Kendinizi bir web sitesinin sahibi değil de, herhangi bir web sitesini ziyaret eden bir kullanıcı gibi düşünün. Yavaş çalışan, sayfa arası geçişlerde gecikmeler yaşayan, bağlantı verdiği linkleri doğru çalışmayan bir web sitesinde son derece kötü bir kullanıcı tecrübesi deneyimleyebilirsiniz. Bu durum ziyaret ettiğiniz web sitesi hakkında zihninizde olumsuz bir izlenim bırakacak ve bir sonraki sefere onu ziyaret etmemenize yol açacaktır. İşte sahibi olduğunuz web sitelerini de bu şekilde düşünebilirsiniz. Kullanıcıyı memnun kalacağı bir şekilde uğurlamalısınız ki onu tekrar beklemek için yüzünüz olsun. Peki web sitesini hızlandırmak için neler yapılabilir?
Sitenizi test edin
Web sitesinin sağlıklı çalışıp çalışmadığını anlamanın en önemli yolu ölçümlerdir. Öncelikle sitenizi test ederek nasıl bir skor elde ettiğini görmelisiniz. Bunun için kullanabileceğiniz araçlar aşağıda sıralanmıştır:
- web.dev: Dört farklı puan çıkarır. (Performans, Erişilebilirlik, Uyarlanabilirlik, SEO)
- PageSpeed: Yalnızca performans puanı çıkarır. (Performans)
- GTmetrix
PageSpeed Insights ile örnek bir ölçüm gerçekleştirdiğinizde size aşağıdaki altı başlıktaki ölçümler gösterilecek.
- First Contentful Paint:
- Time to interactive
- Speed Index
- Total Blocking Time
- Largest Contentful Paint
- Cumulative Layout Shift
Sorunları tespit edin
Bu ölçümlerin hemen altında yüklenmeyi ne kadar geciktirdikleri ile ilgili web sitesi performansı paylaşılıyor. Daha da aşağıya indiğimizde DIAGNOSTICS, yani teşhislerle ile karşılaşıyoruz. Bu kısım web sitesinin teknik bakımdan hızlanması için neler yapılması gerektiğine dair öğütler içeriyor.
Örneğin ilk teşhiste Ensure text remains visible during webfont load tavsiyesi veriliyor. Bu, bize web yazı tipi yüklemesi sırasında metnin görünür kalmasının sağlanması gerektiğini söylüyor.
Kodları revize edin
Web siteniz için yazılan kodlar (bu, çoğunlukla kullandığınız temanın kodlarıyla ilgilidir) arka planda yazılı olsa da ön yüzde çalışmıyor olabilir. Herhangi bir işlevi olmayan bu kodları (genellikle JavaScript ve CSS temelli kodlar) silerek web sitenizin hızını artırabilirsiniz. Bunun için öncelikle inspect hakkında bilgi sahibi olmalısınız.
Inspect öğesi, Google Chrome, Firefox ve Safari web tarayıcılarında bulunan geliştirici araçlarından biridir. Bu araca erişerek, web içeriğinin arkasındaki HTML, JavaScript ve CSS kaynak kodunu görüntüleyebilir ve hatta düzenleyebilirsiniz. Ancak burada yapacağınız düzenleme geçici bir düzenlemedir. Kalıcı bir düzenleme için sunucunuzda barınan ilgili dosyalara ulaşmalı ve kodu düzenlemelisiniz.
Inspect’i açtığınızda (bunu F12 tuşuyla da yapabilirsiniz) sağ köşede X işaretinin hemen yanında üç nokta göreceksiniz.
More tools > Coverage seçeneğine tıklayın.
Şimdi karşınıza Coverage ekranı gelecek. Panelin altında Clict the record button to start capturing coverage. cümlesinde ortada yer alan yuvarlak kutuya tıklayın.
Burada sitenizde yer alan ve gereksiz ağırlık yapan URL adresleri listeleniyor ve hangisinin daha çok ağırlık yaptığı sıralanıyor. (Aşağıdaki görsel) Üstteki Sources bölümünde bu dosyanın içeriğini görebiliyorsunuz.
Inspect size mavi ve kırmızı renklerle hangi kodun ağırlık yaptığını ve hangisinin siteyi yavaşlattığını gösteriyor. (Aşağıda)
Kırmızı olanların sitenizi yavaşlattığını anladığınıza göre şimdi sunucu taraflı düzenleme aşamasına geçin.
- Önemli uyarı: Kod değişikliği yapmadan önce düzenleme yapacağınız dosyaların mutlaka yedeğini alın. Aksi halde web sitenizin görünümünde yaşanan değişikliği geri getiremeyebilirsiniz.
İlgili dosyayı ve kod bölümünü bulduktan sonra artık sunucuda ilgili kodu bulmanız ve değişikliği yapmanız gerekiyor. Bu aşamada dikkat edilmesi gereken bir başka konu daha var: Hangi kodun neyi çalıştırdığını bilmeniz ve düzenlemeyi ona göre yapmanız gerekiyor. Örneğin Coverage tarafından siteyi yavaşlattığı kabul edilen bir kod tasarımla (çoğunlukla öyledir) ilgili olabilir. Dolayısıyla bu kodu sildiğiniz takdirde görüntüyü bozabilirsiniz. Bu aşamada HTML, CSS ve JavaScript kodlarından anlayan bir uzmandan (bunlar frontend developer olarak biliniyor) yardım almanız tavsiye edilir.
- Akademi bölümünde diğer blog içeriklerimizi görüntüleyin.
Sorular
- Web sitesi ölçüm puanlarının düşük olması arama motorlarındaki sıralamayı etkiler mi?
Bazı popüler web sitelerinin performans puanları düşük çıkabilir. Ancak yüksek domain değerine sahip oldukları için üst sıralarda kalmaya devam ederler. Ancak bu durum her zaman böyle sürmeyecektir. Eğer hastalığın tedavisini geciktirirseniz sıralamanız gerilemeye başlayabilir. Sıralama açısından Google’ın kullanıcı davranışını bir faktör olarak değerlendirdiği son derece açıktır. Eğer kullanıcıları bıktıran bir arayüz tasarımı veya yavaşlığa sahipseniz sitenizde uzun süre kalmayacaklar ve bu da sıralamanızın düşmesine yol açacaktır. Dolayısıyla bu soruya kısa vadede hayır, ama uzun vadede evet cevabı verilebilir.
- Web sitesinin ölçümleri ne kadar sıklıkla yapılmalıdır?
Bu durum web sitelerinin kullanım amacına göre değişkenlik gösterir. Eğer ağır görseller yüklemiyorsanız ve web sitesini yalnızca metin bazlı içerikleri yayınlamak için kullanıyorsanız sürekli web sitesinin ölçümlerini kontrol etmek zorunda değilsiniz. Veya arayüz tasarımını değiştirmiyorsanız bu koşul aynı şekilde geçerlidir. Ancak web sitesi sürekli bir güncelleme halindeyse o halde performans testlerinin daha sık aralıklarla yapılması gerekir. Örneğin haftada üç kez.
