Bir firmanın verilerinin dahili ve harici disklerde barınması zaman içerisinde yok olma ve erişim problemleri ortaya çıkarabilir. Teknolojinin öncüleri 2000’li yılların ortalarında bu problemi çözebilmek için bulut bilişim (cloud computing) adı verilen yeni bir teknoloji hizmeti sunmaya başladılar. Günümüze kadar bulut bilişim (cloud computing) ve bulut depolama (cloud storage) giderek gelişti. Peki bulut depolama kullanmanın avantajları nelerdir? Firmalar verilerini neden bulut depolama alanlarında barındırmalıdır?
Giriş
Bilgisayar ve internet ile ciddi anlamda etkileşime giren, o zamanların Z, şimdilerin ise Y kuşağının fotoğraflarını ve videolarını depolamakla ilgili anıları halen canlıdır. Bir zamanlar disketlere, CD’lere ve flash belleklere yazılan bu veriler daha sonraları harici disklere yazılmaya başlandı. Ancak her ikisinin de zaman içerisinde kaybolma, yıpranma veya bozulma tehlikesi vardı. Pek çok insanın bu türden verileri kaybetmesiyle ilgili anılar hafızalardaki tazeliğini halen koruyor. Peki bu olay örgüsünü bir firma açısından değerlendirseydik nasıl olurdu? Bir firmanın verilerinin kaybolması, kişisel verilerin kaybolmasından çok daha tehlikelidir.
Konuyu basit şekilde kavramak gerekirse, önceleri iki bilgisayarı birbirine bağlayabilmek için üç temel gereksinime ihtiyaç duyuluyordu. Bir bilgisayar, işletim sistemi ve aynı IP adresi üzerinden internete erişen bilgisayarlar. Server kurulumu gerçekleştirildikten sonra veri akışı kolay bir şekilde sağlanabiliyordu. Ancak buradaki server, kullanılan bileşenlerin güvenliği ve sağlığı ile de doğrudan alakalıdır. Eğer zaman içerisinde bunlarda bir yıpranma meydana gelirse yeniden aynı tehlike baş gösterebilir. İşte bu problemi çözebilmek adına bulut bilişim (cloud computing) adı verilen bir teknoloji gelişti.
Bulut bilişim nedir?
Bulut bilişim, bilgisayarlar ve diğer cihazlar için, istendiği zaman kullanılabilen ve kullanıcılar arasında paylaşılan bilgisayar kaynakları sağlayan, internet tabanlı bilişim hizmetlerinin genel adıdır. Başka bir deyişle bulut bilişim verileri depolamak, yönetmek ve işlemek için yerel bir sunucu veya kişisel bir bilgisayar yerine internette barındırılan uzak sunuculardan oluşan bir ağ kullanma pratiğidir.
Bulut bilişimi güvenilir kılan temel faktörlerden biri internet tabanlı olmasıdır. Eğer internet tabanlı bir bulut depolama hizmeti kullanıyorsanız verileriniz üçüncül taraf bir hizmet sağlayıcının size sunduğu depolama alanında barınıyor demektir. Bu durumda verileriniz bir bilgisayarda değil, daha güvenilir bir ortamda barınacaktır. Böylece yazılım (işletim sistemi) ve donanım kaynaklı sistem çökmesi yaşanması durumunda veriler halen güvenilir kalabilecektir. Size sağlanan giriş hizmetiyle verilerinize herhangi bir yerde herhangi bir cihaz üzerinden bağlanabilirsiniz. Özellikle laptop, tablet ve akıllı telefon gibi cihazların gelişmesiyle birlikte verilere artık internet bağlantısının olduğu herhangi bir yerde erişmek mümkün hale geliyor.
- İlgili: Blog sayfamızda bilişim teknolojileri ile ilgili içerikler keşfedin.
Bulut bilişim türleri
Bulut bilişimin zaman içerisinde gelişmesiyle birlikte farklı türleri ortaya çıktı. Günümüzde dört ana bulut bilişim türü vardır: özel bulutlar, genel bulutlar, hibrit bulutlar ve çoklu bulutlar. Ayrıca üç ana bulut bilişim hizmeti türü vardır:
- Infrastructure-as-a-Service (IaaS),
- Platforms-as-a-Service (PaaS)
- Software-as-a-Service (SaaS)
Bu bulut hizmetlerinden her biri, bulut hizmeti sağlayıcısının sistemlerine göre kullanıcı verilerinin akışını kolaylaştırır. Ancak hizmet, türe göre değişkenlik gösterebilir.
IaaS
IaaS, bir bulut hizmeti sağlayıcısının sizin için altyapıyı (gerçek sunucular, ağ, sanallaştırma ve veri depolama) bir internet bağlantısı üzerinden yönettiği anlamına gelir. Kullanıcının bir API veya gösterge tablosu aracılığıyla erişimi vardır ve esas olarak altyapıyı kiralar. Sağlayıcı herhangi bir donanım, ağ, sabit sürücü, veri depolama ve sunucularla ilgilenirken, kullanıcı işletim sistemi, uygulamalar ve ara katman yazılımı gibi şeyleri yönetir; ve kesintiler, onarımlar ve donanım sorunlarıyla ilgilenme sorumluluğuna sahiptir. Bu, bulut depolama sağlayıcılarının tipik dağıtım modelidir.
PaaS
PaaS, donanımın ve uygulama yazılımı platformunun bir dış bulut hizmeti sağlayıcısı tarafından sağlandığı ve yönetildiği anlamına gelir, ancak kullanıcı, platformun üzerinde çalışan uygulamaları ve uygulamanın dayandığı verileri yönetir. Öncelikle geliştiriciler ve programcılar için PaaS, kullanıcılara genellikle süreçle ilişkili alt yapıyı oluşturmak ve sürdürmek zorunda kalmadan uygulama geliştirme ve yönetimi (önemli bir DevOps bileşeni) için paylaşılan bir bulut platformu sunar.
SaaS
SaaS, bulut hizmeti sağlayıcısının yönettiği bir yazılım uygulamasını kullanıcılarına sunan bir hizmettir. Tipik olarak SaaS uygulamaları, kullanıcıların bir web tarayıcısı aracılığıyla erişebileceği web uygulamaları veya mobil uygulamalardır. Yazılım güncellemeleri, hata düzeltmeleri ve diğer genel yazılım bakımları kullanıcı için halledilir ve bunlar bir pano veya API aracılığıyla bulut uygulamalarına bağlanır. SaaS ayrıca, her bir kullanıcının bilgisayarına yerel olarak bir uygulamanın yüklenmesi ihtiyacını ortadan kaldırarak, yazılıma daha fazla grup veya ekip erişimi yöntemi sağlar.
Bulut depolama kullanmanın avantajları
Bulut depolama kullanmanın çok çeşitli avantajları vardır. Advanced Dynamics Teknoloji’nin çalışanlarının edindiği tecrübeden hareketle şu açıklamalarda bulunmakta fayda var.
Eğer bir bulut depolama hizmeti kullanmıyorsanız dosyaları çoğunlukla mail üzerinden gönderiyorsunuz demektir. Mail ile gönderilen dosyalar belirli bir boyutu aşmamak zorundadır. Örneğin Gmail kullanıyorsanız 25mb’dan büyük dosya gönderemezsiniz. Eğer 25 mb’dan büyükse, dosyalar önce Google Drive’a yüklenir, daha sonra göndermek istediğiniz kişiyle paylaşılır. Google Drive, Gmail kullanıcılarına 15 gb boyutunda ücretsiz bir depolama sağlıyor. Eğer dosyalarınız şişerse bir depolama alanı satın almak zorunda kalırsınız.
Google Drive, iCloud ve OneDrive gibi veri merkezi hizmetleri, kullanıcılarına yalnızca kendi mail hesapları (@gmail, @hotmail, @icloud gibi) üzerinden hizmet sağlıyor. Bazı firmalar bu durumu bir handikap olarak değerlendirdikleri için kendi kurumsal mail adreslerini kullanabilecekleri bir veri merkezi hizmetini tercih edebiliyor.
Bulut depolama kullanırken dikkat edilmesi gereken temel unsurlardan biri dosyalama sistemidir. Eğer dosyalarınıza kolay ve hızlı bir şekilde erişmek istiyorsanız bir standart belirlemeli ve yetkisi olan kullanıcıların bu standartlara uygun bir isimlendirme yapmasını tercih edebilirsiniz.
- Kullanılabilirlik
- Erişilebilirlik
- Güvenlik
- Düşük maliyet
- Dosyaların rahat dolaşımı
- Otomasyon
- Birden çok kullanıcıyla senkronize çalışabilme
- Kolaylık
- Ölçeklenebilirlik
- Kurtarma
